Jongeren en scholen in Ierland

Het is weer die tijd van het jaar, waar we hier in Ierland honderden en soms zelfs duizenden Euro uitgeven aan schoolboeken, boekentassen, school-uniformen schoolbussen. Gemiddeld wordt er zo'n €1000 Euro per kind per jaar uitgegeven als je alles bij elkaar telt. Het grootste deel van die € 1000 wordt in September uitgegeven. En voor vele families is dat echt té veel.
Het aantal families dat voor hulp vraagt voor de aankoop van schoenen en uniformen is fel gestegen tegenover vorig jaar, en inmiddels blijkt ook dat vele gezinnen hulp vragen aan hun ouders, vrienden en familieleden en zelfs leningen aanvragen bij de plaatselijke Credit Union om deze onkosten te kunnen betalen.

Eén van onze kinderen gaat naar een protestantse privé-school. Omdat alle scholen hier Rooms-Katholiek zijn, heeft de protestantse kerk zelf een aantal privéscholen opgericht om de protestantse en andere niet katholieke minderheden de kans te geven op een opleiding naar hun overtuiging.
Deze school kost per jaar €2800 ( de goedkoopste privéschool in Ierland), maar omdat mijn man een protestantse achtergrond heeft, krijgen we een premie van de Church of Ireland, en betalen we €1000 per jaar. Het uniform, de boeken en alle andere kosten moeten we ook nog betalen.

Mijn andere twee middelbare schooljongens gaan naar een 'vrijwillige' school. Dit is een school die door een familie opgestart werd. Ze deden het om de jongens van de boerenfamilies die de boerderij niet zouden erven, de kans te geven een goede opleiding te krijgen en armoede te vermijden. De school is dus slechts quasi-privé, want ze is volledig gratis. Een nadeel is dat deze school minder subsidies krijgt en het met oudere gebouwen en slechtere faciliteiten moet stellen. De akademische opleiding die de jongens er krijgen is echter uitstekend, we nemen er de oude gebouwen dus maar bij.

Het valt mij dikwijls op dat mensen, uit welk land ze ook komen, graag pochen met de kwaliteit van het onderwijs in hun land. Ik hoor al een paar Belgen denken, 'Ja, maar ons systeem is toch wel het beste', maar, beste landgenoten, dat denkt wel elke persoon van zijn eigen land, en na een aantal jaren in dit land te vertoeven moet ik zeggen dat het moeilijk te bepalen is welk systeem nu beter is dan een ander en dat elk onderwijs systeem zo zijn voor-en nadelen heeft.

Zo is het onderwijs hier volledig verschillend van het Belgische. De staatscholen, of Community schools zijn gratis ( behalve dan voor de boeken,etc). Ze zijn voor alle kinderen die de lagere school hebben afgewerkt. Er zijn dus geen technische scholen, geen handelscholen, iedereen gaat naar de zelfde school. Daar kan je dan aan de hand van keuzevakken en hogere of lagere studieniveaus van de vakken verschillende richtingen uit.
Om Latijn en Grieks te studeren moet je naar een privéschool, of je moet zelf buitenschoolse lessen organiseren. De katholieke kerk heeft hier ook privéscholen, de bekendste zijn de Christian Brothers en de Presentation Brothers, waar de opleidingen excellent zijn, maar duur en dus niet voor Jan-met-de-pet.

Persoonlijk vind ik dat er in de kwaliteit van het onderwijs geen of weinig verschil bestaat tussen de privéschool van Fintan ( de Bandon Grammar School) en de school van mijn twee andere zonen, Sipke en Milo,Hamilton High School.
Fintan's school heeft meer sport faciliteiten, en is niet katholiek,de reden waarom we hem naar die school gestuurd hebben, maar qua akademische kwaliteit is de school niet zo goed als Hamilton High.
In Fintan's school draagt men een uniform, Hamilton High verkiest meer tijd te steken in het onderwijs dan het controleren van dassen en schoenen. De studenten lopen er rond in training of jeans, de atmosfeer is er heel relax, maar de resultaten zijn er, in vergelijking met andere scholen, super.

Sipke is net aan zijn laatste jaar begonnen. Hij wilt volgend jaar graag naar Engeland om er antropologie te studeren.
Eerst moet hij nog zijn leaving certificate behalen; een staatseksamen, zoals in Engeland, maar hier moet je minimum zes, maximum acht eksamens afleggen, in Engeland heb je er maar drie nodig.
Om een plaats aan een universiteit te krijgen moet je een aanvraag doen, de universiteit geeft dan aan hoeveel punten je moet behalen tijdens de leaving certificate eksamens om tot de cursus toegelaten te worden.
In Engeland moet je een essay schrijven waarin je de universiteit moet overtuigen waarom jij een goede kandidaat bent voor een plaats in de cursus. De directeur van je school moet je resultaten voorspellen. Een commissie beslist dan of je al dan niet in aanmerking komt voor een plaats aan de universiteit. In sommige colleges, zoals Cambridge, nodigen ze de kandidaten dan uit voor een interview, dat beslissend is voor je toelating , natuurlijk altijd afhankelijk van je werkelijke eindresultaten.
In de London School of Economics krijg je 300 woorden om uit te leggen waarom ze jou moeten kiezen. Er zijn 200 plaatsen en 3000 kandidaten.

Het laatste jaar in het middelbaar onderwijs is dus echt zenuwslopend voor de ouders, de studenten én de leerkrachten. Voor diegenen die in Engeland willen studeren begint de stress al meteen als het schooljaar begint. De essays moeten half september ingestuurd worden, en de interviews nemen in December plaats. Nadien is het hard werken om de nodige punten te behalen.

Dit systeem is inderdaad zenuwslopend, maar het heeft ook voordelen. Eens je toegelaten bent in aan een bepaalde universiteit, wordt je ook meteen aanzien als een waardevolle student. Er zijn geen 'filtratiejaren' meer.
De jongeren zijn ook verplicht lang en hard na te denken over welke richting ze uitwillen. Het essay dat ze gaan versturen is waarschijnlijk één van de belangrijkste brieven die ze ooit zullen schrijven.

In Ierland is er niet veel voorzien voor de jongeren. Er zijn maar weinig sportcentra, jeugdclubs bestaan nagenoeg niet. Als je iets wil doen (met uitzondering ven Hurling en Gaelic football)dan moet je er veel tijd insteken en er hard voor vechten. Als ouder kan je ook niet anders dan je met je tiener bezig te houden. Ik rijd hier jaarlijks een paar duizend kilometers, en betaal ettelijke euro aan hotels om naar atheletiekmeetings te gaan. En zo rijdt elke ouder hier elk weekend rond om de kinderen naar hun bestemmingen te brengen.

Het is me altijd opgevallen hoe welbesproken de jongeren hier zijn en hoeveel zelfvertouwen ze hebben. Volgens mij, en dit klinkt waarschijnlijk ouderwets, komt dat doordat ze hier nog niet alles ingelepeld krijgen.
Al is het niet altijd ideaal, wat vechten voor wat je wilt en wat input van je ouders blijkt echt wel een groot verschil te maken.