Laat de kinderen tot Mij komen

Toen we onlangs naar de eerste communiemis gingen hier in Kilbrittain sprak de priester de woorden van Jezus "laat de kinderen tot mij komen". Mijn 12 jarige zoon, Fintan, begon te giechelen en Milo, 10, vond het duidelijk maar akelig.
En dit was vóór het Ryan report over institutioneel kindermisbruik.

Iedereen heeft het vast al gehoord. Het rapport over kindermisbruik in de residentiele instituten is uit. Uit dit rapport blijkt dat duizenden kinderen lichamelijk, seksueel en psychologisch misbruikt werden door de mensen die men hier het meest vertrouwde: nonnen, paters en broeders.
De individuele verhalen zijn te verschrikkelijk om te blijven lezen. Het gaat hier om echte wrede lijfstraffen, verkrachtingen, slavenarbeid, enz.

De kinderen die in deze instituten terecht kwamen, werden daar gezonden omdat ze iets gestolen hadden, omdat ze geen ouders hadden, omdat, zoals uit één getuigenis blijkt, hun moeder wilde scheiden en dus volgens de Ierse authoriteiten, niet geschikt was voor moederschap. Of, zoals in de film 'The Magdalen Sisters', omdat ze verkracht waren, dikwijls door een familielid, ongehuwd zwanger waren, een kind van een ongehuwde moeder waren of gewoon iets te veel naar de jongens keken.

Heel Ierland was in schok. De regering haastte zich om hun medeleven te uiten met de slachtoffers, de aartsbisschop vroeg om pardon, de christian brothers, sisters of Mercy, oblaten en andere kleinere congregaties vroegen ook om vergiffenis,( hoewel de Christian Brothers nog tot 15 Mei bleven beweren dat er nooit kindermishandeling had plaatsgehad in hun instellingen) maar zegden wel dat ze niet méér zouden uitbetalen dan wat voor de verschijning van het rapport was afgesproken met de regering.

De regering had dus al op voorhand onderhandeld met 2 nonnen, afgevaardigden van de congregaties. Als resultaat zouden de congregaties 128 miljoen uitbetalen, de regering bijna 2 miljard.
En, tot ieders verontwaardiging, werd er beloofd dat er geen namen zouden genoemd worden. Het rapport heeft een alias gebruikt voor elke non of priester die kinderen misbruikt heeft.
Staat men hier dan boven de wet omdat men priester of non is? De katholieke kerk heeft hier nog altijd veel macht, natuurlijk. Bijna elke National School ( niet privé) is katholiek en heeft een priester in zijn beheerraad.
De regering consulteert hier nog regelmatig de kerkleiders . Er is nog steeds een sterke band tussen de twee.

De kranten staan inmiddels dagelijks vol van lezersbrieven die uiting geven aan de woede van de burgers.
In Dublin werd een rouwboek geopend voor het publiek. Het zou twee dagen ter beschikking zijn, maar al vlug werd besloten om het de hele week toegankelijk te houden, en er was een constante stroom van mensen die kwamen tekenen.
President Mac Aleese heeft zelf ook geeist dat de misbruikers vervolgd moeten worden, of dat zal gebeuren moeten we nog afwachten, en de congregaties hebben uiteindelijk ingestemd om opnieuw te onderhandelen over het compensatie pak.

En natuurlijk is er dan, af en toe, een burger die de congregaties wil verdedigen, en de mensen vraagt om te denken aan al het goede dat ze ook gedaan hebben.

Ikzelf heb het hier heel moeilijk mee. Ik kan maar niet begrijpen hoe priesters en nonnen tot zulke afschuwelijke daden in staat kunnen zijn.
Ik denk aan mijn eigen nonkel pater, een oblaat, en een hele lieve mens, en aan pater Pol zaliger, een kozijn van mijn vader, jezuiet en een hele wijze man. Dit zijn heel goede mensen, er moeten ook zo'n paters geweest zijn in die instellingen. Maar hoe meer ik erover denk, hoe meer ik ervan overtuigd ben dat al dat goede in het niets verdwijnt omwille van het slechte dat deze goede mensen hebben laten gebeuren.

En dat brengt mij dan bij de Ierse bevolking. Net na het rapport was er een 'wir haben es nicht gewusst' reactie. Maar al vlug kwamen er meer en meer mensen naar voren die zegden dat ze het wel wisten, niet in detail misschien, maar ze wisten dat de instellingen slecht waren, dat de kinderen er als slaven moesten werken, dat ze er slecht verzorgd uitzagen. En ze hebben niets gedaan. Want tegen de kerk kan je niet op.
En dan zijn er de rechters, de dokters de buren, de familieleden, ze zijn allemaal even verantwoordelijk voor wat er gebeurd is. Niemand heeft er iets tegen gedaan.
Hoe is dat toch mogelijk?

Engeland en Ierland zijn wrede landen. Niet alleen in de instellingen was er wreedheid. Ook in de normale scholen werden kinderen elke dag met geweld geconfronteerd.
Lijfstraffen werden hier officieel in de jaren 80 afgeschaft, maar in vele scholen werden ze nog toegepast tot begin van de jaren negentig. En dikwijls hoor je volwassenen hunkeren naar die dagen.
In mijn zoon Sipke's school zijn er nog een aantal leraars uit die periode. Eén ervan was berucht om zijn woede aanvallen en vreselijke slaagpartijen. Tijdens éen van die aanvallen hebben twee scholieren hem moeten overmeesteren, anders had hij zijn slachtoffer gedood. Deze verhalen hoor je in elk dorp, in elke school. Kinderen werden overal geslagen en vernederd.

Ik ben niet gelovig, maar ik houd wel van het verhaal van Jezus.
'Laat de kinderen tot mij komen', werd duidelijk misverstaan of misbruikt door de priesters en nonnen, en mocht er dan toch een hemel zijn, dan moet Jezus zich daar die zin nu toch wel beklagen.